Ślady. Świadomość - pamięć - interpretacja
Dwuletnie zdanie o charakterze badawczo-popularyzatorskim pozwoli na refleksję nad tym, jaką rolę odgrywają dziś muzea w ochronie i interpretacji spuścizny kultur ludowych i tradycyjnych. Problem będzie przedmiotem konferencji naukowej oraz wystawy czasowej opartej głównie na zbiorach własnych muzeum, poprzedzonej badaniami terenowymi, a zwieńczonej katalogiem online, w którym znajdą się też wybrane teksty pokonferencyjne. W sądeckim skansenie odbędą się impreza etnograficzna i warsztaty edukacyjne, tematycznie związane z różnorako rozumianym pojęciem "śladów" w kulturze ludowej. Pretekstem do działań jest 50-lecie istnienia Sądeckiego Parku Etnograficznego - miejsca zbudowanego z materialnych i mentalnych śladów tradycyjnej kultury regionu, w którym od lat chroni się ją i propaguje.
ROK 2025
14 września
Jubileuszowa impreza etnograficzna
Sądecki Park Etnograficzny
Impreza będzie połączona z obchodami 50-lecia udostępnienia sądeckiego skansenu dla zwiedzających. Gromadzone tam przez lata materialne ślady tradycyjnej kultury ludowej regionu - chłopskie zagrody, obiekty przemysłu wiejskiego, świątynie staną się miejscem prezentacji dawnych zajęć, prac domowych i gospodarskich, spotkań z rzemieślnikami i artystami. Zaprezentujemy m.in. tradycyjny haft lachowski, wyrób bobowskich koronek klockowych, przestrzenne tkactwo Czarnych Górali, wyrób krywulek łemkowskich, wyrób drewnianych instrumentów pasterskich, paszyńską rzeźbę w drewnie, drukowanie tkanin batikowych, kołodziejstwo, toczenie drewnianych łyżek także tradycyjne potrawy lokalnych kuchni. Ślady obecności dawnych mieszkańców sądeckich wsi zostaną przywołane podczas koncertów i scenek teatralnych w wykonaniu lokalnych zespołów folklorystycznych, kapel, pieśniarzy i muzykantów prezentujących folklor poszczególnych grup etnograficznych i mniejszości etnicznych Sądecczyzny. W interpretacji zgromadzonego w skansenie dziedzictwa pomogą ścieżki tematyczne prowadzone na ekspozycji i spotkania ze specjalistami tworzącymi ekspozycję skansenowską. Dla dzieci przygotujemy rodzinne gry terenowe oparte na tropieniu i
interpretowaniu śladów tradycji.
14-16 września
Ogólnopolska konferencja naukowa pt. Ślady. Świadomośc - Pamięć - Interpretacja, organizowana z okazji 50-lecia Sądeckiego Parku Etnograficznego
Sądecki park Etnograficzny i Miasteczko Galicyjskie
Spotkanie w gronie specjalistów z dziedziny muzealnictwa i kolekcjonerstwa, etnologii, historii, historii sztuki, konserwacji zabytków czy architektury, będzie okazją do rozważań nad znaczeniem pojęcia "ślady" w kontekście kultur ludowych i tradycyjnych, a także problemem ich gromadzenia i interpretowania w działalności muzealnej, kolekcjonerskiej i badawczej.
Proponowane zagadnienia:
- ślady odciskane w sensie dosłownym, jako jedna z technik zdobniczych i artystycznych;
- ślady kreślone symbolicznie, jako znaki ochronne;
- ślady osobowości twórcy pozostawiane w dziełach w pełni świadomie jako autoportrety, sygnatury, komentarze oraz nieświadomie, jako przeniesienie na dzieło cech wyglądu czy elementów biografii autora;
- ślady codziennego użytkowania widoczne na obiektach gromadzonych w muzealnych kolekcjach, będące podstawą odczytywania losów ich właścicieli;
- ślady otaczającej rzeczywistości pozostawione jako dokument czasów na fotografiach, w pamiętnikach i listach chłopskich;
- ślady odciśnięte na ludzkich losach przez kataklizmy dziejowe – wojny, klęski żywiołowe, przesiedlenia, konflikty religijne, uprzedzenia etniczne – zachowane we wspomnieniach, widoczne w dziełach, folklorze czy krajobrazie kulturowym;
- gromadzenie, interpretowanie i opisywanie śladów kulturowych na przykładach muzealnych kolekcji;
- ślady we współczesnych interpretacjach kultury chłopskiej, ich rola w przełamywaniu stereotypów, uprzedzeń, uproszczonych wyobrażeń na temat warstw chłopskich.
14 września
Jubileuszowa impreza etnograficzna
Sądecki Park Etnograficzny
Impreza będzie połączona z obchodami 50-lecia udostępnienia sądeckiego skansenu dla zwiedzających. Gromadzone tam przez lata materialne ślady tradycyjnej kultury ludowej regionu - chłopskie zagrody, obiekty przemysłu wiejskiego, świątynie staną się miejscem prezentacji dawnych zajęć, prac domowych i gospodarskich, spotkań z rzemieślnikami i artystami. Zaprezentujemy m.in. tradycyjny haft lachowski, wyrób bobowskich koronek klockowych, przestrzenne tkactwo Czarnych Górali, wyrób krywulek łemkowskich, wyrób drewnianych instrumentów pasterskich, paszyńską rzeźbę w drewnie, drukowanie tkanin batikowych, kołodziejstwo, toczenie drewnianych łyżek także tradycyjne potrawy lokalnych kuchni. Ślady obecności dawnych mieszkańców sądeckich wsi zostaną przywołane podczas koncertów i scenek teatralnych w wykonaniu lokalnych zespołów folklorystycznych, kapel, pieśniarzy i muzykantów prezentujących folklor poszczególnych grup etnograficznych i mniejszości etnicznych Sądecczyzny. W interpretacji zgromadzonego w skansenie dziedzictwa pomogą ścieżki tematyczne prowadzone na ekspozycji i spotkania ze specjalistami tworzącymi ekspozycję skansenowską. Dla dzieci przygotujemy rodzinne gry terenowe oparte na tropieniu i
interpretowaniu śladów tradycji.
14-16 września
Ogólnopolska konferencja naukowa pt. Ślady. Świadomośc - Pamięć - Interpretacja, organizowana z okazji 50-lecia Sądeckiego Parku Etnograficznego
Sądecki park Etnograficzny i Miasteczko Galicyjskie
Spotkanie w gronie specjalistów z dziedziny muzealnictwa i kolekcjonerstwa, etnologii, historii, historii sztuki, konserwacji zabytków czy architektury, będzie okazją do rozważań nad znaczeniem pojęcia "ślady" w kontekście kultur ludowych i tradycyjnych, a także problemem ich gromadzenia i interpretowania w działalności muzealnej, kolekcjonerskiej i badawczej.
Proponowane zagadnienia:
- ślady odciskane w sensie dosłownym, jako jedna z technik zdobniczych i artystycznych;
- ślady kreślone symbolicznie, jako znaki ochronne;
- ślady osobowości twórcy pozostawiane w dziełach w pełni świadomie jako autoportrety, sygnatury, komentarze oraz nieświadomie, jako przeniesienie na dzieło cech wyglądu czy elementów biografii autora;
- ślady codziennego użytkowania widoczne na obiektach gromadzonych w muzealnych kolekcjach, będące podstawą odczytywania losów ich właścicieli;
- ślady otaczającej rzeczywistości pozostawione jako dokument czasów na fotografiach, w pamiętnikach i listach chłopskich;
- ślady odciśnięte na ludzkich losach przez kataklizmy dziejowe – wojny, klęski żywiołowe, przesiedlenia, konflikty religijne, uprzedzenia etniczne – zachowane we wspomnieniach, widoczne w dziełach, folklorze czy krajobrazie kulturowym;
- gromadzenie, interpretowanie i opisywanie śladów kulturowych na przykładach muzealnych kolekcji;
- ślady we współczesnych interpretacjach kultury chłopskiej, ich rola w przełamywaniu stereotypów, uprzedzeń, uproszczonych wyobrażeń na temat warstw chłopskich.
ROK 2026
od 7 marca do 30 sierpnia
Wystawa narracyjna pt. "Ślady. Świadomość - Pamięć - Interpretacja"
Gmach Główny
Wystawa będzie opowieścią o tradycyjnej kulturze ludowej regionu, widzianej poprzez pryzmat śladów jakie odciska, ale też nosi zapisane w sobie. Będzie ona pretekstem do prezentacji eksponatów z kolekcji sztuki ludowej, rzemiosła, zdobnictwa, przedmiotów życia codziennego, chłopskich listów i pamiętników, tekstów folklorystycznych, elementów wierzeń, fotografii archiwalnych, wspomnień. Jej przygotowanie poprzedzą kwerendy muzealne i archiwalne oraz badania w terenie połączone z rejestracją filmową. Wystawie będzie towarzyszył katalog, zawierający także teksty pokonferencyjne, dostępny w formie cyfrowej (plik pdf do pobrania na stronie muzeum).
sezon letni
Warsztaty rzemieślnicze i teatralne
Sądecki Park Etnograficzny
Pierwsze z nich będą związane z technikami zdobniczymi i artystycznymi polegającymi na odciskaniu śladów, znanymi w lokalnej tradycji ludowej. Ich uczestnicy nauczą się jak wykonać klocki do drukowania, wzorowane na autentycznych znanych w tym regionie, dowiedzą się w jaki sposób przygotować naturalne barwniki do tkanin, poznają zasady techniki batikowej i historię lokalnych ośrodków farbiarskich, samodzielnie wykonają własne tkaniny lub przedmioty zdobione techniką drukarską. Drugi cykl to performatywne warsztaty teatralne, których celem będzie interpretacja listów i pamiętników chłopskich. W odczytaniu i zrozumieniu ich treści pomoże miejsce realizacji warsztatów - ekspozycja skansenu. Uczestnicy warsztatów, pod kierunkiem profesjonalnych aktorów działający w ramach Fundacji Sztuka Teatru spróbują twórczo odczytać ślady utrwalone w chłopskich wspomnieniach i sięgnąć do tradycyjnej kultury karpackiej. Efekt zajęć zostanie zaprezentowany jako mini-spektakl w sądeckim skansenie.
„Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego”
od 7 marca do 30 sierpnia
Wystawa narracyjna pt. "Ślady. Świadomość - Pamięć - Interpretacja"
Gmach Główny
Wystawa będzie opowieścią o tradycyjnej kulturze ludowej regionu, widzianej poprzez pryzmat śladów jakie odciska, ale też nosi zapisane w sobie. Będzie ona pretekstem do prezentacji eksponatów z kolekcji sztuki ludowej, rzemiosła, zdobnictwa, przedmiotów życia codziennego, chłopskich listów i pamiętników, tekstów folklorystycznych, elementów wierzeń, fotografii archiwalnych, wspomnień. Jej przygotowanie poprzedzą kwerendy muzealne i archiwalne oraz badania w terenie połączone z rejestracją filmową. Wystawie będzie towarzyszył katalog, zawierający także teksty pokonferencyjne, dostępny w formie cyfrowej (plik pdf do pobrania na stronie muzeum).
sezon letni
Warsztaty rzemieślnicze i teatralne
Sądecki Park Etnograficzny
Pierwsze z nich będą związane z technikami zdobniczymi i artystycznymi polegającymi na odciskaniu śladów, znanymi w lokalnej tradycji ludowej. Ich uczestnicy nauczą się jak wykonać klocki do drukowania, wzorowane na autentycznych znanych w tym regionie, dowiedzą się w jaki sposób przygotować naturalne barwniki do tkanin, poznają zasady techniki batikowej i historię lokalnych ośrodków farbiarskich, samodzielnie wykonają własne tkaniny lub przedmioty zdobione techniką drukarską. Drugi cykl to performatywne warsztaty teatralne, których celem będzie interpretacja listów i pamiętników chłopskich. W odczytaniu i zrozumieniu ich treści pomoże miejsce realizacji warsztatów - ekspozycja skansenu. Uczestnicy warsztatów, pod kierunkiem profesjonalnych aktorów działający w ramach Fundacji Sztuka Teatru spróbują twórczo odczytać ślady utrwalone w chłopskich wspomnieniach i sięgnąć do tradycyjnej kultury karpackiej. Efekt zajęć zostanie zaprezentowany jako mini-spektakl w sądeckim skansenie.
„Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego”
