NINIEJSZA STRONA KORZYSTA Z PLIKÓW COOKIE

Pliki „cookie” są to pliki tekstowe zapisywne na komputerze Użytkownika i służą do zapisywania preferencji i ustawień wykorzystywanych prodczas korzystania z serwisu. Używane przez nas pliki cookie nie umożliwiają identyfikacji Użytkowników odwiedzających naszą witrynę i nie są w nich zapisywane żadne informacje, które mogły by taką identyfikację umożliwić. Zgodnie z art. 173 Ustawy z dnia 16 lipca 2004 roku Prawo telekomunikacyjne (Dz. U. Nr 171, poz. 1800) zapisywanie plików tekstowych na dysku komputera Użytkownika witryny jest dozwolone o ile Użytkownik zostanie o tym poinformowany. Warunkiem działania plików cookies jest ich akceptacja przez przeglądarkę oraz nieusuwanie ich z dysku komputera. Jeżeli Użytkownik nie chce udostępnić plików cookies, powinien taką opcję wyłączyć w przeglądarce nim odwiedzi nasz portal. Nieudostępnienie plików cookies przez przeglądarkę, albo ich skasowanie, możne powodować znaczne utrudnienia lub może nawet całkowicie uniemożliwiać korzystanie z naszej witryny – za co nie ponosimy odpowiedzialności.
__UE_ALT
przejdź do koszyka
0
dodano do koszyka:
przejdź do koszyka

Kościół św. Kazimierza w Nowym Sączu – kilka początkowych faktów

Początki nowosądeckiego kościoła św. Kazimierza przypadają na koniec XIX w., kiedy to na wniosek Ludwika Małeckiego, profesora gimnazjalnego, zawiązał się Komitet Budowy Kaplicy Szkolnej. Budowę obiektu sakralnego, zaprojektowanego przez znanego architekta Teodora Talowskiego, rozpoczęto w 1908 r. Roboty ziemne, murarskie oraz krycie kościoła dachówką wykonał Jan Solecki, prace ciesielskie Jan Kwarciński, kamieniarskie Jędrzej Czuba, blacharskie Władysław Zabża, sklepienie żelazno-betonowe firma Janesch & Schnell. W 1912 r. neogotycka świątynia była ukończona. 23 kwietnia 1913 r. została poświęcona przez ks. infułata Alojzego Góralika; pierwsze kazanie wygłosił ks. Michał Nowicki, rektor kościoła.

Nowo wybudowany kościół (z dwiema charakterystycznymi wieżyczkami) posiadał witraże zaprojektowane przez Stefana Matejkę, bratanka Jana Matejki, przedstawiające św. Ludwika i Matkę Bożą w mandorli, św. Kazimierza Królewicza i Matkę Bożą Ostrobramską oraz Świętą Rodzinę w prezbiterium. W 1925 r., w okresie sprawowania funkcji rektora przez ks. Michała Klamuta, kościół został przyozdobiony polichromią Jana Bukowskiego, absolwenta nowosądeckiego gimnazjum, od 1912 prof. Szkoły Przemysłu Artystycznego w Krakowie, będącej wydziałem Państwowej Szkoły Przemysłowej. Końcowy efekt tej pracy wzbudził wśród nowosądeczan niekłamany podziw. Jak napisano w Księdze Pamiątkowej parafii św. Kazimierza: „Usunięcie rusztowań i odsłonięcie wnętrza […], błyszczącego różnymi barwami, a zwłaszcza złotem, zachwycało ludzi [dekoracja malarska] wyciągała świątynię iluzyjnie w górę i stworzyła harmonijną całość, która wyróżniała ten kościół spośród wszystkich znajdujących się na Podhalu”. Dalsze zasadnicze zmiany w wystroju świątyni nastąpiły w 1928 r. po zaprojektowaniu przez Jana Bukowskiego secesyjnego ołtarza głównego (w części środkowej z obrazem Matki Boskiej Częstochowskiej, w bocznych skrzydłach z wizerunkami św. Wojciecha, św. Kazimierza, bł. Kingi i św. Stanisława) oraz ambony.
kościół z dwiema wieżami
Kościół na starych pocztówkach, ze zbiorów Muzeum Ziemi Sądeckiej
kościół z dwiema wieżami
Kościół na starych pocztówkach, ze zbiorów Muzeum Ziemi Sądeckiej
Ciekawostkę stanowi fakt, że w 1927 r. koncertował w kaplicy szkolnej franciszkanin o. Bernardino Rizzi, profesor muzyki i dyrygent założonego przez siebie Chóru Cecyliańskiego przy bazylice Franciszkanów w Krakowie. Fakt ten zdaje się potwierdzać pogląd, iż świątynia od samego początku posiadała dobrej klasy organy, wykonane w 1912 r. przez znanego organmistrza Tomasza Falla ze Szczyrzyca, remontowane w 1925 r. najprawdopodobniej przez Bartłomieja Ziemiańskiego (P. Pasternak, Organy i ich twórcy na obszarze ziemi sądeckiej, Nowy Sącz 2018).
kościół z dwiema wieżami
Kościół na starej pocztówce, ze zbiorów Muzeum Ziemi Sądeckiej
Trzecim w kolejności rektorem kaplicy szkolnej był ks. dr Jędrzej Cierniak, kontynuujący dzieło upiększania świątyni, czego dowodem umieszczenie w 1931 r. w łuku portalu wejścia głównego mozaiki z medalionem Serca Jezusowego (medalion według o. Alberta Pieczonki, ornament winorośli według rysunku Jana Bukowskiego). Dzieło to wzbudziło powszechne uznanie. Potwierdza to zapis źródłowy, stwierdzając: „Mozaika wywołała furor podziwu, bo czegoś podobnego nigdzie w Nowym Sączu nie było. Przychodzili nie tylko katolicy, ale i ludność żydowska, by oglądać te nową ozdobę kościoła” (Księga Pamiątkowa…). Nieco późniejszym dokonaniem było zainstalowanie w kościele dzwonu, wykonanego przez firmę ludwisarską Karola Schwabego w Białej, skonfiskowanego przez Niemców w 1941 r.

Autor: Leszek Migrała


Zdjęcia poniżej: Joanna Biedroń