NINIEJSZA STRONA KORZYSTA Z PLIKÓW COOKIE

Pliki „cookie” są to pliki tekstowe zapisywne na komputerze Użytkownika i służą do zapisywania preferencji i ustawień wykorzystywanych prodczas korzystania z serwisu. Używane przez nas pliki cookie nie umożliwiają identyfikacji Użytkowników odwiedzających naszą witrynę i nie są w nich zapisywane żadne informacje, które mogły by taką identyfikację umożliwić. Zgodnie z art. 173 Ustawy z dnia 16 lipca 2004 roku Prawo telekomunikacyjne (Dz. U. Nr 171, poz. 1800) zapisywanie plików tekstowych na dysku komputera Użytkownika witryny jest dozwolone o ile Użytkownik zostanie o tym poinformowany. Warunkiem działania plików cookies jest ich akceptacja przez przeglądarkę oraz nieusuwanie ich z dysku komputera. Jeżeli Użytkownik nie chce udostępnić plików cookies, powinien taką opcję wyłączyć w przeglądarce nim odwiedzi nasz portal. Nieudostępnienie plików cookies przez przeglądarkę, albo ich skasowanie, możne powodować znaczne utrudnienia lub może nawet całkowicie uniemożliwiać korzystanie z naszej witryny – za co nie ponosimy odpowiedzialności.
Przejdź do strony głównej
__UE_ALT
przejdź do koszyka
0
dodano do koszyka:
przejdź do koszyka

Pierwszy bedeker nowosądecki

Nowy Sącz nie miał szczęścia do zbyt wielu wydawnictw przewodnikowych. Najstarszy z nich: Przewodnik po Nowym Sączu, ukazał się staraniem Towarzystwa Szkoły Ludowej w 1911 r. i został wydrukowany w typografii Romana Pisza.

Skromna publikacja zawiera garść interesujących informacji. Najwięcej w części drugiej, wymieniając w stolicy powiatu nowosądeckiego szesnastu adwokatów, dziesięciu lekarzy, dwóch notariuszy i czterech właścicieli aptek. Adwokaci: dr Władysław Barbacki – burmistrz (kancelarię prowadził jego zięć – dr Otmar Bogulski), dr Juliusz Chodacki, dr Stanisław Ćwikowski, dr Dawid Kalman, dr Jakub Deutelbaum, dr Stanisław Flis – prezes „Sokoła”, dr Ludwik Lewandowski, dr Lezar Manheimer, dr Adolf Neuberger, dr Emil Pasionek, dr Roman Sichrawa, dr Bernard Silberman, dr Jan Sterkowicz, dr Gustaw Stuber i dr Herman Syrop; notariusze: Jan Marynowski (Rynek A-B) i Aleksander Paczowski (Rynek C-D); lekarze: dr Henryk Nycz – fizyk powiatowy, dr Stanisław Jasiński – fizyk miejski i dyrektor szpitala, dr Tadeusz Płochocki, dr Leon Silberman, dr Maurycy Ameisen, dr Jan Dudziński, dr Dawid Mohr, dr Adam Kozaczka, dr Leopold Sałaban oraz dr Jan Siedlecki; aptekarze: Marcin Gorzecki (Grodzkie), Antoni Jarosz (Rynek A-B), Stanisław Nowakowski (róg Jagiellońskiej i Lwowskiej) i Feliks Radomski (Załubińcze).
Władysław Barbacki, fot.: archiwum Muzeum Ziemi Sądeckiej
kamienice w mieście
Apteka "Pod Gwiazdą" Marcina Gorzeckiego, pocztówka ze zbiorów Muzeum Ziemi Sądeckiej
Z części informacyjnej dowiadujemy się, że w Nowym Sączu wychodziły w 1911 r. dwa czasopisma – „Szkolnictwo” (organ Towarzystwa Nauczycieli Szkół Ludowych) i „Łemko” (periodyk moskalofilski) oraz że w mieście istniało dziesięć ogólnodostępnych bibliotek i czytelni: Miejska Biblioteka Publiczna im. Józefa Szujskiego, Czytelnia Towarzystwa Szkoły Ludowej im. Adama Asnyka, Czytelnia Towarzystwa Szkoły Ludowej im. Bandrowskiego, Biblioteka Czytelni Mieszczańskiej, Biblioteka Czytelni Towarzystwa Szkół Ludowych Młodzieży Rękodzielniczej, Biblioteka „Sokoła”, Biblioteka Kasyna Miejskiego, Biblioteka Czytelni Parafialnej, Biblioteka Czytelni Kobiet, Czytelnia Kolejowa, Czytelnia Stowarzyszenia Kolejarzy „Samopomoc”. Publikacja zawierała również wykaz siedemnastu placówek szkolnych, takich jak: C. K. Gimnazjum I (ul. Długosza), C. K. Gimnazjum II (ul. Wąsowiczów), Gimnazjum Żeńskie Prywatne (prof. Michała Pelczara, ul. Długosza), Prywatne Gimnazjum Żeńskie (prof. Wincentego Tyrana), Szkoła Wydziałowa Żeńska im. św. Jadwigi (dziewięcioklasowa, ul. Jagiellońska), Szkoła Wydziałowa Żeńska im. Klementyny Hoffmanowej (trzyklasowa, ul. Staszica, I piętro), Szkoła Żeńska im. św. Barbary (czteroklasowa, ul. Staszica, parter), Szkoła Żeńska (czteroklasowa, ul. Batorego), Szkoła Żeńska im. Elizy Orzeszkowej (czteroklasowa, ul. Jagiellońska), Szkoła Żeńska (czteroklasowa, na Załubińczu), Szkoła Wydziałowa im. Adama Mickiewicza (trzyklasowa, ul. Długosza), Szkoła Wydziałowa Męska im. Stanisława Konarskiego (trzyklasowa, róg ul. Staszica i Jagiellońskiej, I piętro), Szkoła Męska im. Stanisława Staszica (czteroklasowa, róg ul. Staszica, parter), Szkoła Męska im. Władysława Jagiełły (czteroklasowa, ul. Batorego), Szkoła Męska (czteroklasowa, na Załubińczu), Instytut Wychowawczy ss. Niepokalanek (Biały Klasztor), Szkoła Wyznaniowa Gminy Ewangelickiej (trzyklasowa, ul. Szwedzka).
Przewodnik zamykały trzy krótkie rozdziały: „Pociągi”, „Hotele”, „Wycieczki”. Pierwszy z nich informował, że pod koniec epoki autonomicznej Nowy Sącz miał w ciągu dnia trzynaście połączeń kolejowych (z Tarnowem − 6, Orłowem – 4, Chabówką − 3); drugi, że w mieście znajdowały się dwa hotele („Imperial” i „Grand Hotel”) oraz pokoje gościnne u Kozłowskiego w pobliżu dworca kolejowego; trzeci o możliwości odbycia atrakcyjnych wycieczek „kołowych” i pieszych w okolicy Nowego Sącza, w tym do dwudniowej wyprawy plecakowej z Rytra względnie z Piwnicznej do Szczawnicy lub Krościenka, zalecając powrót końmi (fiakrem) do Starego Sącza.

Autor: Leszek Migrała
Rynek w Nowym Sączu, widok ogólny, pocztówka ze zbiorów Muzeum Ziemi Sądeckiej