„Małopolski dwór – zielona odnowa i odbudowa zabytków oraz adaptacja dla nowych funkcji społeczno-gospodarczych”
Muzeum Ziemi Sądeckiej informuje, że w dniu 27.10.2025r. podpisało z Zarządem Województwa Małopolskiego zwanym „Instytucją Zarządzającą FEM” umowę o dofinansowaniu Projektu partnerskiego pn. „Małopolski dwór – „zielona” odnowa i odbudowa zabytków i adaptacja dla nowych funkcji społeczno-gospodarczych”.
Projekt realizowany w ramach Programu Fundusze Europejskie dla Małopolski 2021-2027, Priorytet 5: Fundusze europejskie wspierają infrastrukturę społeczną, Działanie 5.17 Infrastruktura regionalnych instytucji kultury, Typ projektu A Infrastruktura Regionalnych Instytucji Kultury, programu.
Partner Wiodący: Muzeum Ziemi Sądeckiej
Partnerzy projektu:
Muzeum – Dwory Karwacjanów i Gładyszów w Gorlicach,
Muzeum Ziemi Tarnowskiej,
Muzeum Archeologiczne w Krakowie,
Muzeum Małopolski Zachodniej w Wygiełzowie,
Muzeum – Orawski Park Etnograficzny w Zubrzycy Górnej
Okres realizacji projektu: 24.08.2023 r. – 30.06.2028 r.
Całkowita wartość projektu: 62 205 589,06 PLN
Kwota dofinansowania z UE: 44 951 829,55 PLN
Celem projektu jest ochrona, rewitalizacja i adaptacja zabytkowych dworów z terenu Małopolski do nowych funkcji społeczno-kulturalnych. Projekt zakłada działania inwestycyjne, wyposażeniowe i edukacyjne. Projekt realizuje cel szczegółowy EFRR.CP4.VI - wzmacnianie roli kultury i zrównoważonej turystyki w rozwoju gospodarczym, włączeniu społecznym i innowacjach społecznych wzmacniając rolę zaangażowanych instytucji w kreowaniu regionalnej i lokalnej oferty kulturalnej.
Decyzja o realizacji projektu poprzedzona została analizą potrzeb i trendów w otoczeniu projektu. Wnioskodawca i Partnerzy zidentyfikowali szereg aspektów potwierdzających konieczność realizacji projektu w obszarze ochrony i promocji dziedzictwa kulturowego, realizacji postulatów zrównoważonego rozwoju, wspierania potrzeb różnych grup odbiorców.
1. Ochrona i promocja dziedzictwa kulturowego.
Obiekty stanowią unikatowe dziedzictwo kulturowe – o charakterze materialnym i niematerialnym oraz element wyróżniający na tle innych Regionów.
Małopolskie dwory mają potencjał do stania się sieciowym, regionalnym produktem turystycznym, który można zwiedzać wg. wytyczonego szlaku, poznając przy okazji inne atrakcje regionalne. Dodatkowo badanie jakościowe odbiorców przeprowadzone w formie wywiadów wykazało, że partnerzy projektu są dobrze rozpoznawalni w skali lokalnej, natomiast brakuje wśród odbiorców wiedzy o ofercie kulturalnej poza najbliższa okolicą. Projekt wzmocni rozpoznawalność regionalnych instytucji kultury.
Istnieje także zbadane zapotrzebowanie na nową ofertę edukacyjną, skierowaną do mieszkańców i turystów, wpisującą się w zaobserwowane trendy odwołujące się do kultury ludowej, dziedzictwa miejsca, trendu turystycznego na lokalność. Dodatkowo odbiorcy deklarują chęć udziału w wydarzeniach pod marką „dwory małopolskie”, skierowanych do całych rodzin i szerokich grup odbiorców.
2. Konieczność wdrożenia postulatów zrównoważonego rozwoju.
Zachowanie istniejących obiektów i ich adaptacja na cele kulturalne zmniejsza potrzebę wykorzystywania nowych zasobów, co ma korzystny wpływ na środowisko naturalne. Dodatkowo współpraca partnerska umożliwia dzielenie się doświadczeniem w zakresie zrównoważenia oferty. Projekt zakłada znaczące nakłady na dostosowanie otoczenia obiektów do potrzeb odbiorców w zakresie obcowania z naturą, promocji zrównoważonej turystyki i uwzględnienia potencjału bezpośredniego otoczenia. Prace modernizacyjne wpłyną ponadto na energochłonność obiektów, stosowane będą rozwiązania prośrodowiskowe. Inwestycje nie będą oddziaływać negatywnie na środowisko. Co więcej, projekt będzie służył innym podmiotom regionalnym jako przykład dobrych praktyk w zakresie zrównoważonego rozwoju w obiektach zabytkowych.
3. Konieczność uwzględnienia potrzeb społecznych odbiorców w otoczeniu instytucji
W wyniku realizacji projektu wdrożone zostaną nowe funkcje użytkowe, rozwinięta zostanie obecna oferta kulturalno-edukacyjna oraz zwiększona zostanie dostępność oferty partnerów zarówno w aspekcie technicznym jak i programowym. W zakresie projektu znajduje się dostosowanie infrastruktury obiektów do potrzeb osób z niepełnosprawnościami – wykonanie wind, podjazdów, utwardzenie ścieżek, wykonanie małej architektury, stref wyciszenia, wdrożenie oferty warsztatowej dla osób ze specjalnymi potrzebami, ale także kompleksowe przeszkolenie kadr Instytucji do pracy z osobami ze specjalnymi potrzebami. W konsekwencji małopolskie dwory realizować będą standardy dostępności zgodne z najlepszymi praktykami w tym zakresie.
Oferta kulturalna i edukacyjna skierowana będzie także do podmiotów działających w otoczeniu Wnioskodawców, które wspierają osoby zagrożone wykluczeniem, wymagające dodatkowego wsparcia – organizacji pozarządowych, ośrodków wsparcia, placówek edukacyjnych. Wszyscy Partnerzy po zrealizowaniu projektu realizować będą ofertę z uwzględnieniem szczególnej sytuacji osób zagrożonych wykluczeniem – bezpłatny wstęp, zniżki.
Partnerzy planują także zróżnicowanie ustawowych dni bezpłatnego wstępu tak, aby umożliwić odbiorcom odwiedzenie wszystkich małopolskich dworów bez ponoszenia kosztów wstępu.
Każdy partner realizuje działania w obrębie wybranego obiektu:
Muzeum Ziemi Sądeckiej: translokacja i adaptacja drewnianego dworu z Wielogłów, utworzenie Centrum Integracji Muzeów Domowych
Muzeum - Dwory Karwacjanów i Gładyszów w Gorlicach: adaptacja zespołu dworskiego
w Szymbarku i modernizacja Dworu Karwacjanów w Gorlicach
Muzeum Ziemi Tarnowskiej: remont i modernizacja zabytkowego dworu Muzeum Etnograficznego w Tarnowie
Muzeum Archeologiczne w Krakowie: adaptacja Spichlerza i Czworaków w Branicach oraz zagospodarowanie terenu wokół
Muzeum Małopolski Zachodniej w Wygiełzowie: konserwacja i dostosowanie ekspozycji dworu z Drogini oraz modernizacja instalacji
Muzeum - Orawski Park Etnograficzny w Zubrzycy Górnej: konserwacja Dworu Moniaków
i jego wyposażenia, wdrożenie nowej oferty edukacyjnej.
Obiekty dostosowane zostaną ponadto do potrzeb osób z niepełnosprawnościami, zastosowane zostaną rozwiązania prośrodowiskowe, a zakupy sprzętowe pozwolą na rozszerzenie, wzbogacenie dotychczasowych funkcji i wprowadzenie nowych funkcji z zakresu działalności kulturalnej, edukacji kulturalnej czy służących integracji społecznej.
Ponadto Projekt stanowi przedsięwzięcie strategiczne ujęte w zapisach Strategii Województwa Małopolskiego „MAŁOPOLSKA 2030”, przyczyniając się do realizacji następujących kierunków działań:
5.1.2. Działania na rzecz nadawania obiektom zabytkowym, odtwarzanym i rekonstruowanym wraz z ich otoczeniem nowych funkcji użytkowych.
5.2.1 Rozwijanie programów edukacji kulturalnej, ukierunkowanych na zróżnicowane grupy odbiorców, wspierających kształtowanie potrzeb i postaw oraz umożliwiających świadome i aktywne uczestnictwo w kulturze.
5.3.1 Poprawa jakości istniejącej oraz budowa nowej infrastruktury, a także adaptacja obiektów na cele kulturalne, przy uwzględnieniu rozwiązań proekologicznych.
5.3.2 Tworzenie wspólnej oferty kulturalnej oraz wymiana doświadczeń i wiedzy w celu budowania nowych wartości, w ramach współpracy pomiędzy podmiotami kultury (sieciowanie).
5.3.3 Poprawa otwartości instytucji kultury, w tym na rodziny z dziećmi, osoby z niepełnosprawnościami oraz seniorów.
5.3.4 Zwiększanie różnorodności oferty kulturalnej i wprowadzanie propozycji interdyscyplinarnych, w tym z wykorzystaniem nowoczesnych rozwiązań technologicznych i ekologicznych, w celu podnoszenia dostępności i atrakcyjności oferty.
Efekty i rezultaty projektu:
Liczba zabytków ruchomych objętych wsparciem – 29 szt.
Liczba instytucji kultury objętych wsparciem – 6 szt.
Liczba zabytków nieruchomych objętych wsparciem – 8 szt.
Liczba obiektów kulturalnych i turystycznych objętych wsparciem – 8 szt.
Liczba obiektów dostosowanych do potrzeb osób z niepełnosprawnościami (EFRR/FST/FS) – 8 szt.
Partner Wiodący: Muzeum Ziemi Sądeckiej
Partnerzy projektu:
Muzeum – Dwory Karwacjanów i Gładyszów w Gorlicach,
Muzeum Ziemi Tarnowskiej,
Muzeum Archeologiczne w Krakowie,
Muzeum Małopolski Zachodniej w Wygiełzowie,
Muzeum – Orawski Park Etnograficzny w Zubrzycy Górnej
Okres realizacji projektu: 24.08.2023 r. – 30.06.2028 r.
Całkowita wartość projektu: 62 205 589,06 PLN
Kwota dofinansowania z UE: 44 951 829,55 PLN
Celem projektu jest ochrona, rewitalizacja i adaptacja zabytkowych dworów z terenu Małopolski do nowych funkcji społeczno-kulturalnych. Projekt zakłada działania inwestycyjne, wyposażeniowe i edukacyjne. Projekt realizuje cel szczegółowy EFRR.CP4.VI - wzmacnianie roli kultury i zrównoważonej turystyki w rozwoju gospodarczym, włączeniu społecznym i innowacjach społecznych wzmacniając rolę zaangażowanych instytucji w kreowaniu regionalnej i lokalnej oferty kulturalnej.
Decyzja o realizacji projektu poprzedzona została analizą potrzeb i trendów w otoczeniu projektu. Wnioskodawca i Partnerzy zidentyfikowali szereg aspektów potwierdzających konieczność realizacji projektu w obszarze ochrony i promocji dziedzictwa kulturowego, realizacji postulatów zrównoważonego rozwoju, wspierania potrzeb różnych grup odbiorców.
1. Ochrona i promocja dziedzictwa kulturowego.
Obiekty stanowią unikatowe dziedzictwo kulturowe – o charakterze materialnym i niematerialnym oraz element wyróżniający na tle innych Regionów.
Małopolskie dwory mają potencjał do stania się sieciowym, regionalnym produktem turystycznym, który można zwiedzać wg. wytyczonego szlaku, poznając przy okazji inne atrakcje regionalne. Dodatkowo badanie jakościowe odbiorców przeprowadzone w formie wywiadów wykazało, że partnerzy projektu są dobrze rozpoznawalni w skali lokalnej, natomiast brakuje wśród odbiorców wiedzy o ofercie kulturalnej poza najbliższa okolicą. Projekt wzmocni rozpoznawalność regionalnych instytucji kultury.
Istnieje także zbadane zapotrzebowanie na nową ofertę edukacyjną, skierowaną do mieszkańców i turystów, wpisującą się w zaobserwowane trendy odwołujące się do kultury ludowej, dziedzictwa miejsca, trendu turystycznego na lokalność. Dodatkowo odbiorcy deklarują chęć udziału w wydarzeniach pod marką „dwory małopolskie”, skierowanych do całych rodzin i szerokich grup odbiorców.
2. Konieczność wdrożenia postulatów zrównoważonego rozwoju.
Zachowanie istniejących obiektów i ich adaptacja na cele kulturalne zmniejsza potrzebę wykorzystywania nowych zasobów, co ma korzystny wpływ na środowisko naturalne. Dodatkowo współpraca partnerska umożliwia dzielenie się doświadczeniem w zakresie zrównoważenia oferty. Projekt zakłada znaczące nakłady na dostosowanie otoczenia obiektów do potrzeb odbiorców w zakresie obcowania z naturą, promocji zrównoważonej turystyki i uwzględnienia potencjału bezpośredniego otoczenia. Prace modernizacyjne wpłyną ponadto na energochłonność obiektów, stosowane będą rozwiązania prośrodowiskowe. Inwestycje nie będą oddziaływać negatywnie na środowisko. Co więcej, projekt będzie służył innym podmiotom regionalnym jako przykład dobrych praktyk w zakresie zrównoważonego rozwoju w obiektach zabytkowych.
3. Konieczność uwzględnienia potrzeb społecznych odbiorców w otoczeniu instytucji
W wyniku realizacji projektu wdrożone zostaną nowe funkcje użytkowe, rozwinięta zostanie obecna oferta kulturalno-edukacyjna oraz zwiększona zostanie dostępność oferty partnerów zarówno w aspekcie technicznym jak i programowym. W zakresie projektu znajduje się dostosowanie infrastruktury obiektów do potrzeb osób z niepełnosprawnościami – wykonanie wind, podjazdów, utwardzenie ścieżek, wykonanie małej architektury, stref wyciszenia, wdrożenie oferty warsztatowej dla osób ze specjalnymi potrzebami, ale także kompleksowe przeszkolenie kadr Instytucji do pracy z osobami ze specjalnymi potrzebami. W konsekwencji małopolskie dwory realizować będą standardy dostępności zgodne z najlepszymi praktykami w tym zakresie.
Oferta kulturalna i edukacyjna skierowana będzie także do podmiotów działających w otoczeniu Wnioskodawców, które wspierają osoby zagrożone wykluczeniem, wymagające dodatkowego wsparcia – organizacji pozarządowych, ośrodków wsparcia, placówek edukacyjnych. Wszyscy Partnerzy po zrealizowaniu projektu realizować będą ofertę z uwzględnieniem szczególnej sytuacji osób zagrożonych wykluczeniem – bezpłatny wstęp, zniżki.
Partnerzy planują także zróżnicowanie ustawowych dni bezpłatnego wstępu tak, aby umożliwić odbiorcom odwiedzenie wszystkich małopolskich dworów bez ponoszenia kosztów wstępu.
Każdy partner realizuje działania w obrębie wybranego obiektu:
Muzeum Ziemi Sądeckiej: translokacja i adaptacja drewnianego dworu z Wielogłów, utworzenie Centrum Integracji Muzeów Domowych
Muzeum - Dwory Karwacjanów i Gładyszów w Gorlicach: adaptacja zespołu dworskiego
w Szymbarku i modernizacja Dworu Karwacjanów w Gorlicach
Muzeum Ziemi Tarnowskiej: remont i modernizacja zabytkowego dworu Muzeum Etnograficznego w Tarnowie
Muzeum Archeologiczne w Krakowie: adaptacja Spichlerza i Czworaków w Branicach oraz zagospodarowanie terenu wokół
Muzeum Małopolski Zachodniej w Wygiełzowie: konserwacja i dostosowanie ekspozycji dworu z Drogini oraz modernizacja instalacji
Muzeum - Orawski Park Etnograficzny w Zubrzycy Górnej: konserwacja Dworu Moniaków
i jego wyposażenia, wdrożenie nowej oferty edukacyjnej.
Obiekty dostosowane zostaną ponadto do potrzeb osób z niepełnosprawnościami, zastosowane zostaną rozwiązania prośrodowiskowe, a zakupy sprzętowe pozwolą na rozszerzenie, wzbogacenie dotychczasowych funkcji i wprowadzenie nowych funkcji z zakresu działalności kulturalnej, edukacji kulturalnej czy służących integracji społecznej.
Ponadto Projekt stanowi przedsięwzięcie strategiczne ujęte w zapisach Strategii Województwa Małopolskiego „MAŁOPOLSKA 2030”, przyczyniając się do realizacji następujących kierunków działań:
5.1.2. Działania na rzecz nadawania obiektom zabytkowym, odtwarzanym i rekonstruowanym wraz z ich otoczeniem nowych funkcji użytkowych.
5.2.1 Rozwijanie programów edukacji kulturalnej, ukierunkowanych na zróżnicowane grupy odbiorców, wspierających kształtowanie potrzeb i postaw oraz umożliwiających świadome i aktywne uczestnictwo w kulturze.
5.3.1 Poprawa jakości istniejącej oraz budowa nowej infrastruktury, a także adaptacja obiektów na cele kulturalne, przy uwzględnieniu rozwiązań proekologicznych.
5.3.2 Tworzenie wspólnej oferty kulturalnej oraz wymiana doświadczeń i wiedzy w celu budowania nowych wartości, w ramach współpracy pomiędzy podmiotami kultury (sieciowanie).
5.3.3 Poprawa otwartości instytucji kultury, w tym na rodziny z dziećmi, osoby z niepełnosprawnościami oraz seniorów.
5.3.4 Zwiększanie różnorodności oferty kulturalnej i wprowadzanie propozycji interdyscyplinarnych, w tym z wykorzystaniem nowoczesnych rozwiązań technologicznych i ekologicznych, w celu podnoszenia dostępności i atrakcyjności oferty.
Efekty i rezultaty projektu:
Liczba zabytków ruchomych objętych wsparciem – 29 szt.
Liczba instytucji kultury objętych wsparciem – 6 szt.
Liczba zabytków nieruchomych objętych wsparciem – 8 szt.
Liczba obiektów kulturalnych i turystycznych objętych wsparciem – 8 szt.
Liczba obiektów dostosowanych do potrzeb osób z niepełnosprawnościami (EFRR/FST/FS) – 8 szt.
