Daty z życia Marii Ritter
11 X 1899 W Nowym Sączu urodziła się Maria Ritter jako czwarta córka Feliksa Rittera i Anny z Wiśniewskich (później urodził się jeszcze młodszy brat czterech sióstr).
1919-1920 Po ukończeniu szkoły powszechnej i Gimnazjum Żeńskiego w Nowym Sączu przez dwa lata pracowała jako nauczycielka w Ciechocinku.
1921-1927 Studiowała w Krakowie: filozofię ścisłą i historię sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim (dwa lata) oraz malarstwo sztalugowe u Wojciecha Weissa, grafikę u Jana Wojnarskiego, rzeźbę u Xawerego Dunikowskiego i techniki ścienne u Jana Hoplińskiego w Akademii Sztuk Pięknych (pięć lat).
1924/1925 Podczas prywatnego wyjazdu do Francji w towarzystwie Bolesława Barbackiego (powinowatego Marii) artystka studiowała w Paryżu u Fernanda Légera i Othona Friesza. Utrzymywała wówczas kontakty z awangardową grupą polskich stypendystów filii krakowskiej ASP w Paryżu, prowadzonej przez Józefa Pankiewicza. Kopiowała w Luwrze dzieła wielkich mistrzów: Rembrandta (Autoportret, Henrikje), Leonarda da Vinci (Św. Jan Chrzciciel), Velasquez’a (Infantka Małgorzata), Watteau (La Finette) i Reynolds’a (Portret dziecka), poznając najlepsze wzory sztuki holenderskiej, włoskiej, hiszpańskiej, francuskiej i angielskiej.
1926 Wzięła udział w wystawie “Niezależni” młodych awangardowych indywidualistów w Krakowie (pierwszy pokaz prac artystki).
1927 Została członkiem umiarkowanego krakowskiego stowarzyszenia “Zwornik”, które skupiało głównie kolorystów oraz artystów tworzących w duchu postimpresjonizmu (ugrupowanie działało do 1939 r.)
1934 Tego roku podziwiała dzieła sztuki i zgłębiała tajniki malarstwa ściennego we Włoszech.
lata 30. XX w. Odnawiała, projektowała i malowała polichromie w kościołach, m.in. pracowała w zespole Józefa Dutkiewicza przy restauracji wnętrza w Dębnie Podhalańskim, wykonywała malowidła na ścianach świątyń w Rzeszowie i w Łańcucie oraz w Paszynie koło Mogilna pod Nowym Sączem. Projektowała stacje Drogi Krzyżowej dla kościoła zdrojowego w Żegiestowie.
1939-1945 Działała w konspiracji, kolportowała nielegalną prasę i ulotki. Uczestniczyła z ramienia Rady Głównej Opiekuńczej w akcjach pomocy więźniom politycznym oraz Polakom wysiedlonym z ziem wschodnich. Współpracowała z Polskim Czerwonym Krzyżem i z Komitetem pomocy społecznej.
od 1945 Podjęła działalność społeczną na rzecz rodzinnego miasta. Organizowała Oddział Związku Polskich Artystów Plastyków i wiele lat była w jego Zarządzie oraz reprezentowała interesy tego stowarzyszenia. M.in. przedstawiała problemy nowosądeckiego środowiska twórczego podczas zjazdów w Warszawie i w Krakowie, wywalczyła decyzję o objęciu zakupami Ministerstwa Kultury i Sztuki prac artystów z odległych od stolicy ośrodków prowincjonalnych.
1948 Malowała polichromie we wnętrzach kościołów w Brzesku i w Tuchowie.
od 1949 Była radną Miejskiej Rady Narodowej w Nowym Sączu, członkiem Komisji Oświatowej oraz Komisji Ochrony Zabytków.
1950 Wstąpiła do Polskiego Komitetu Obrońców Pokoju.
1955 Kierowała zespołem w składzie: Zbigniew Borowski, Czesław Elster i Ewa Harsdorf podczas odnawiania i częściowej rekonstrukcji fresków w sali posiedzeń nowosądeckiego ratusza.
1957 Wraz z kolegami z Oddziału ZPAP w Nowym Sączu doprowadziła do otwarcia Biura Wystaw Artystycznych w kamienicy przy ul Jagiellońskiej 34, osobiście dopilnowując remontu wnętrza na cele wystawiennicze. Ze Zbigniewem Borowskim ratowała osypujące się resztki polichromii, odnalezione w klasztorze jezuitów – przeniesione na płyty gipsowe ocalone fragmenty przekazane zostały do muzeum.
1958 Dekorowała ściany zakrystii kościoła św. Małgorzaty w Nowym Sączu wg własnego projektu powstałego w latach 1956-57.
1959 Realizowała polichromię w kościele parafialnym w Witkowicach koło Kęt.
1960 Ozdobiła polichromią kościół w Jakubkowicach.
1961 Zorganizowała jubileuszową, indywidualną wystawę malarstwa i rzeźby z okazji 35. rocznicy pracy twórczej (wystawa eksponowana w Nowym Sączu, Krakowie, Rzeszowie i Zakopanem). Zainicjowała założenie “Grupy Czterech” z Mieczysławem Bogaczykiem, Janem Dzieślewskim i Stanisławem Szafranem (wystawy tej grupy odbywały się w latach 1963 – 1971).
1964 Zaprojektowała i wykonała wiele prac dla kościołów na terenie Diecezji Tarnowskiej, m.in. obrazy Św. Urszula do Korzennej i Św. Antoni do Cikowic k. Bochni. Wykonała też płaskorzeźbę Pietá do kościoła w Grybowie.
1965 Namalowała dwa obrazy zasłonowe do ołtarza w kościele w Limanowej: Ofiarowanie i Koronacja oraz tryptyk Święta Rodzina do kaplicy szkolnej pw. św. Kazimierza w Nowym Sączu ze scenami Zwiastowanie i Ofiarowanie. Dla nowosądeckiej kaplicy szkolnej wykonała też obrazy Św. Kazimierz i Chrystus Nauczyciel.
1972/1973 Zrealizowała zamówienia na projekty i wykonanie stacji Męki Pańskiej do kościołów w Limanowej i w Biesiadkach. Opracowała też kilka wersji Stacji Drogi Krzyżowej z przeznaczeniem do wyposażenia kościołów w Kąclowej i Falkowej.
1973 Na zamówienie proboszcza kościoła w Rzepienniku wykonała feretron z wyobrażeniami Św. Franciszek/O. Maksymilian Kolbe. Namalowała też kopię obrazu ołtarzowego Przemienienie Pańskie dla kościoła pw. św. Małgorzaty w Nowym Sączu.
1974 Po ciężkim udarze, dotknięta prawostronnym paraliżem, niepogodzona z bezczynnością, szkicowała nieporadnie, opatrując te prace napisem “lewą ręką”.
25 III 1976 Zmarła w Nowym Sączu i została pochowana w rodzinnym grobowcu na miejskim cmentarzu komunalnym.
Biogram opracowany na podstawie dziennika artystki oraz tekstu “Maria Ritter” Marii Teresy Maszczak w publikacji “Galeria obrazów Marii Ritter i stare wnętrza mieszczańskie”, Nowy Sącz 1999
1919-1920 Po ukończeniu szkoły powszechnej i Gimnazjum Żeńskiego w Nowym Sączu przez dwa lata pracowała jako nauczycielka w Ciechocinku.
1921-1927 Studiowała w Krakowie: filozofię ścisłą i historię sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim (dwa lata) oraz malarstwo sztalugowe u Wojciecha Weissa, grafikę u Jana Wojnarskiego, rzeźbę u Xawerego Dunikowskiego i techniki ścienne u Jana Hoplińskiego w Akademii Sztuk Pięknych (pięć lat).
1924/1925 Podczas prywatnego wyjazdu do Francji w towarzystwie Bolesława Barbackiego (powinowatego Marii) artystka studiowała w Paryżu u Fernanda Légera i Othona Friesza. Utrzymywała wówczas kontakty z awangardową grupą polskich stypendystów filii krakowskiej ASP w Paryżu, prowadzonej przez Józefa Pankiewicza. Kopiowała w Luwrze dzieła wielkich mistrzów: Rembrandta (Autoportret, Henrikje), Leonarda da Vinci (Św. Jan Chrzciciel), Velasquez’a (Infantka Małgorzata), Watteau (La Finette) i Reynolds’a (Portret dziecka), poznając najlepsze wzory sztuki holenderskiej, włoskiej, hiszpańskiej, francuskiej i angielskiej.
1926 Wzięła udział w wystawie “Niezależni” młodych awangardowych indywidualistów w Krakowie (pierwszy pokaz prac artystki).
1927 Została członkiem umiarkowanego krakowskiego stowarzyszenia “Zwornik”, które skupiało głównie kolorystów oraz artystów tworzących w duchu postimpresjonizmu (ugrupowanie działało do 1939 r.)
1934 Tego roku podziwiała dzieła sztuki i zgłębiała tajniki malarstwa ściennego we Włoszech.
lata 30. XX w. Odnawiała, projektowała i malowała polichromie w kościołach, m.in. pracowała w zespole Józefa Dutkiewicza przy restauracji wnętrza w Dębnie Podhalańskim, wykonywała malowidła na ścianach świątyń w Rzeszowie i w Łańcucie oraz w Paszynie koło Mogilna pod Nowym Sączem. Projektowała stacje Drogi Krzyżowej dla kościoła zdrojowego w Żegiestowie.
1939-1945 Działała w konspiracji, kolportowała nielegalną prasę i ulotki. Uczestniczyła z ramienia Rady Głównej Opiekuńczej w akcjach pomocy więźniom politycznym oraz Polakom wysiedlonym z ziem wschodnich. Współpracowała z Polskim Czerwonym Krzyżem i z Komitetem pomocy społecznej.
od 1945 Podjęła działalność społeczną na rzecz rodzinnego miasta. Organizowała Oddział Związku Polskich Artystów Plastyków i wiele lat była w jego Zarządzie oraz reprezentowała interesy tego stowarzyszenia. M.in. przedstawiała problemy nowosądeckiego środowiska twórczego podczas zjazdów w Warszawie i w Krakowie, wywalczyła decyzję o objęciu zakupami Ministerstwa Kultury i Sztuki prac artystów z odległych od stolicy ośrodków prowincjonalnych.
1948 Malowała polichromie we wnętrzach kościołów w Brzesku i w Tuchowie.
od 1949 Była radną Miejskiej Rady Narodowej w Nowym Sączu, członkiem Komisji Oświatowej oraz Komisji Ochrony Zabytków.
1950 Wstąpiła do Polskiego Komitetu Obrońców Pokoju.
1955 Kierowała zespołem w składzie: Zbigniew Borowski, Czesław Elster i Ewa Harsdorf podczas odnawiania i częściowej rekonstrukcji fresków w sali posiedzeń nowosądeckiego ratusza.
1957 Wraz z kolegami z Oddziału ZPAP w Nowym Sączu doprowadziła do otwarcia Biura Wystaw Artystycznych w kamienicy przy ul Jagiellońskiej 34, osobiście dopilnowując remontu wnętrza na cele wystawiennicze. Ze Zbigniewem Borowskim ratowała osypujące się resztki polichromii, odnalezione w klasztorze jezuitów – przeniesione na płyty gipsowe ocalone fragmenty przekazane zostały do muzeum.
1958 Dekorowała ściany zakrystii kościoła św. Małgorzaty w Nowym Sączu wg własnego projektu powstałego w latach 1956-57.
1959 Realizowała polichromię w kościele parafialnym w Witkowicach koło Kęt.
1960 Ozdobiła polichromią kościół w Jakubkowicach.
1961 Zorganizowała jubileuszową, indywidualną wystawę malarstwa i rzeźby z okazji 35. rocznicy pracy twórczej (wystawa eksponowana w Nowym Sączu, Krakowie, Rzeszowie i Zakopanem). Zainicjowała założenie “Grupy Czterech” z Mieczysławem Bogaczykiem, Janem Dzieślewskim i Stanisławem Szafranem (wystawy tej grupy odbywały się w latach 1963 – 1971).
1964 Zaprojektowała i wykonała wiele prac dla kościołów na terenie Diecezji Tarnowskiej, m.in. obrazy Św. Urszula do Korzennej i Św. Antoni do Cikowic k. Bochni. Wykonała też płaskorzeźbę Pietá do kościoła w Grybowie.
1965 Namalowała dwa obrazy zasłonowe do ołtarza w kościele w Limanowej: Ofiarowanie i Koronacja oraz tryptyk Święta Rodzina do kaplicy szkolnej pw. św. Kazimierza w Nowym Sączu ze scenami Zwiastowanie i Ofiarowanie. Dla nowosądeckiej kaplicy szkolnej wykonała też obrazy Św. Kazimierz i Chrystus Nauczyciel.
1972/1973 Zrealizowała zamówienia na projekty i wykonanie stacji Męki Pańskiej do kościołów w Limanowej i w Biesiadkach. Opracowała też kilka wersji Stacji Drogi Krzyżowej z przeznaczeniem do wyposażenia kościołów w Kąclowej i Falkowej.
1973 Na zamówienie proboszcza kościoła w Rzepienniku wykonała feretron z wyobrażeniami Św. Franciszek/O. Maksymilian Kolbe. Namalowała też kopię obrazu ołtarzowego Przemienienie Pańskie dla kościoła pw. św. Małgorzaty w Nowym Sączu.
1974 Po ciężkim udarze, dotknięta prawostronnym paraliżem, niepogodzona z bezczynnością, szkicowała nieporadnie, opatrując te prace napisem “lewą ręką”.
25 III 1976 Zmarła w Nowym Sączu i została pochowana w rodzinnym grobowcu na miejskim cmentarzu komunalnym.
Biogram opracowany na podstawie dziennika artystki oraz tekstu “Maria Ritter” Marii Teresy Maszczak w publikacji “Galeria obrazów Marii Ritter i stare wnętrza mieszczańskie”, Nowy Sącz 1999
Martwa natura - obraz Marii Ritter