Wystawa „Piotr Piotrowski - malarstwo na szkle”

Połączenie tych dwóch zainteresowań zdecydowało o wyborze kierunku studiów humanistycznych. Dodatkowym „bodźcem” do ich podjęcia była chęć „ucieczki” przed wojskiem, czyli obowiązkową wtedy, dwuletnią zasadniczą służbą wojskową. Nie trzeba dodawać, że tak długa przerwa po maturze, zmniejszała do minimum szanse na przebrnięcie przez bardzo trudne wtedy egzaminy wstępne na wyższe uczelnie.

W trakcie studiów, Piotr Piotrowski miał wyjątkową okazję być uczniem całej ówczesnej krakowskiej  etnograficznej elity profesorskiej. Z słuszną dumą pokazuje indeks, w którym widnieją podpisy takich „pomnikowych postaci” polskiej etnografii, jak m. in. profesorowie Roman Reinfuss, Mieczysław  Gładysz,  Andrzej Waligórski, Jadwiga Klimaszewska, a także dr.dr. Teresa Dobrowolska i Anna Zambrzycka, czy młody wtedy mgr Czesław Robotycki, przyszła sława krakowskiej nauki. Jako student etnografii odbywał też, pod kierunkiem Marii Brylak-Załuskiej, wakacyjną praktykę w powstającym wtedy sądeckim skansenie.

Dr Jan Bujak, specjalista od muzealnictwa etnograficznego, zachęcił go do podjęcia po ukończeniu studiów pracy zawodowej w Muzeum im. Władysława Orkana w Rabce, którym kierowała jego małżonka, „Maryna” Bujakowa, legendarna postać kultury i regionalizmu okolic Rabki.

Rabka była dla niego bardzo dogodnym miejscem, gdyż miał stąd blisko zarówno do Krakowa, do rodzinnego Nowego Sącza i do Zakopanego, dokąd coraz częściej „przyzywała go” jego kolejna pasja – wędrowanie po jaskiniach i taternictwo. Znał osobiście wielu znakomitych polskich taterników i alpinistów. Wcześniej, jako junior uprawiał narciarstwo alpejskie, startował m.in. w zawodach na Prehybie, gdzie poznał legendarnego kuriera AK z czasów II wojny światowej i trenera narciarstwa Romana Stramkę, którego zapamiętał jako człowieka o żelaznej kondycji i niebywałej sprawności. W międzyczasie i tak „dopadło go wojsko”, przed którym próbował się „schronić” na uniwersytecie, ale co jeden rok służby wojskowej po studiach, to nie dwa lata służby zasadniczej.

Właśnie podczas pracy w Muzeum Rabce, w latach 1973-79, zainteresował się malarstwem na szkle. Bardzo spodobały mu się obrazy malarki z Rabki Janiny Sierosławskiej oraz Eweliny Pęksowej z Zakopanego, postanowił spróbować tej dziedziny twórczości. A był „niespokojnym duchem” artystycznym, już wcześniej miał „papiery ciesielskie”, gdyż praca artystyczna w drewnie i zainteresowanie dekoracyjnym aspektem drewnianej architektury zrodziło się u niego jeszcze na studiach. To zainteresowanie drewnem zaowocowało w latach 80. XX w., kiedy zaczął rzeźbić kapliczki. Pierwszeństwo miało jednak malarstwo.

Techniki malowania nauczył się sam, od początku maluje farbami olejnymi. Malował głównie tradycyjne tematy religijne; różne przedstawienia Matki Boskiej i Pana Jezusa, Sceny Ukrzyżowania, postacie różnych świętych patronów, także tych czczonych tylko regionalnie, jak np. św. Wendelin na Orawie. 

 

Chętnie przedstawiał też, nierzadko w dowcipny sposób, różne scenki rodzajowe z życia, pracy i świętowania na wsi góralskiej. Talent artystyczny odziedziczył z pewnością w pewnej mierze po ojcu, Tadeuszu Piotrowskim, który bardzo chętnie malował, jako amator, akwarelami. W mieszkaniu do dziś wisi wiele obrazów wykonanych przez ojca, jak i przez zaprzyjaźnionych z rodziną innych artystów.

Wysoki poziom artystyczny malarstwa Piotrowskiego został szybko zauważony i doceniony w środowisku muzealnym i etnograficznym. Artysta, choć trudno byłoby go zaklasyfikować jako autentycznego twórcę ludowego, jednak tworząc w ludowej stylistyce i inspirując się kulturą i sztuką ludową, chętnie brał udział w rożnych konkursach i wystawach, zdobywając często nagrody            w kategorii „twórców nie ludowych i ludowych wychodzących poza sztukę tradycyjną”. Największym sukcesem była I Nagroda w Konkursie Współczesnego Malarstwa na Szkle Karpat Polskich, zorganizowanym w 1976 r. przez Muzeum w Rabce, w którym przewodniczącym jury był prof. R. Reinfuss.

Nie ukrywa, że twórczość dawała nie tylko satysfakcję artystyczną, ale stanowiła także źródło dodatkowych dochodów, współpracował z DESĄ i z Cepelią, które miały w latach 70. i 80. XX w. państwowy monopol na handel dziełami sztuki z zagranicą. Dzięki temu, prace jego trafiły do kolekcjonerów w różnych krajach. W Polsce znalazły się w kolekcjach kilku muzeów etnograficznych  i regionalnych, największy zbiór posiada Muzeum w Rabce, które na bieżąco dokumentowało jego dorobek. Obrazy zaprezentowane na wystawie zostały wykonane w latach 1975–2000.

Profesjonalny poziom twórczości Piotra Piotrowskiego został potwierdzony przez Ministerstwo Kultury i Sztuki, wystawieniem w 1988 r. dokumentu, przyznającego mu uprawnienia do wykonywania zawodu artysty plastyka.

W 1979 r. przeszedł do pracy w słynnym rabczańskim Teatrze Lalek  „Rabcio”. Praca w teatrze pozwoliła mu wykorzystać pełniej zdolności i pasje plastyczne, przy projektowaniu i wykonywaniu scenografii do przedstawień, których zrealizował około stu. Dzięki międzynarodowej renomie rabczańskiego teatru, który był zapraszany na występy na różne festiwale, umożliwiła też poznanie świata, co było marzeniem każdego młodego etnografa, a w tamtych latach bardzo trudnym do zrealizowania. Z teatrem „Rabcio” Piotrowski odwiedził m.in. Szwecję, Danię, Hiszpanię, ZSRR i kraje dawnej Jugosławii. W teatrze przepracował do 2023 r., kiedy przeszedł na emeryturę.

Wystawa malarstwa na szkle Piotra Piotrowskiego w Muzeum Nikifora ma szczególny kontekst historyczny, gdyż malarz dobrze pamięta łemkowskiego artystę, z czasów gdy jako dziecko przyjeżdżał w latach 50. i 60. XX w. z rodzicami na niedzielne wycieczki do Krynicy. Widywał wtedy Nikifora na deptaku lub malującego na murku przy Nowych Łazienkach Mineralnych.

Wieloletnia aktywność artystyczna Piotra Piotrowskiego w Rabce jest doceniana przez tamtejszą społeczność. W 2003 r. burmistrz uzdrowiska uhonorował malarza Medalem 50-lecia Miasta Rabka-Zdrój.

Zbigniew Wolanin


Wystawa zorganizowana przy współpracy Muzeum im. Władysława Orkana w Rabce-Zdroju          
Wszystkie zaprezentowane na ekspozycji obrazy pochodzą z kolekcji Muzeum w Rabce-Zdroju


Kurator wystawy, tekst: Zbigniew Wolanin        

Wykorzystane zdjęcia:
- kolorowe: Zbigniew Wolanin   
- czarno białe P. Piotrowskiego: Jerzy Duda, 1985 r.